Bolu Grand Kartal Otel Yangını: Bir Trajedinin Anatomisi

Tarih: Haziran 2025

Ocak 2025’te Bolu Grand Kartal Otel’de meydana gelen yangın felaketi, 78 kişinin hayatını kaybetmesiyle sonuçlanan trajik bir olay olarak Türkiye’nin gündemine oturdu. Bu analizde, yangının nasıl başladığını, neden bu kadar büyük bir felakete dönüştüğünü ve bu trajediden hangi derslerin çıkarılması gerektiğini detaylı bir şekilde ele alıyoruz.

Olayın Arka Planı: Otel ve Yangının Başlangıcı

Bolu Grand Kartal Otel, 294 yatak kapasiteli bir tesis olarak yüksek bina sınıfına giriyor. 2007 öncesi ruhsatlı, 2015’te yenilenmiş bir bina olan otel, mevcut yapı statüsünde değerlendiriliyor. Yangın, 3 Ocak 2025 saat 03:17 civarında otelin restoran bölümündeki şov mutfağında başladı. Sebep, elektrikli ızgara cihazının arızalı termostatı ve cihazın açık unutulmasıydı. Kontrolsüz ısınan cihaz, altında biriken yağların alev almasına yol açtı. Kritik nokta, yangının başlangıç anında mutfakta kimsenin bulunmaması ve otomatik algılama sistemlerinin devreye girmemesiydi.

İlk Anlarda Neler Eksikti?

Yangın, başlangıcından (03:17) mutfak personelinin dumanı fark etmesine (03:24) kadar geçen 7 dakikalık sürede kontrol altına alınamadı. Bu süre, yangının yayılması için kritik bir zaman dilimiydi. Otomatik duman veya ısı algılama sistemleri çalışmadı, yangın alarmı devreye girmedi ve manuel yangın butonları kullanılmadı. Personelin dumanı fark ettikten sonra resepsiyona telefonla haber vermesi, genel alarm sisteminin devreye sokulmasını sağlayamadı. Bu, erken uyarı eksikliğinin trajediyi büyüttüğünü gösteriyor.

Yangının Yayılımı: Bir Felaket Reçetesi

Yangının hızla yayılmasının ardında birbiriyle birleşen birden fazla faktör bulunuyor:

1. Binanın Yapısal Eksiklikleri:

   • Ana merdiven boşlukları, asansör kuyuları ve tesisat şaftları gibi düşey boşluklar, duman ve zehirli gazları üst katlara taşıyan bir baca etkisi yarattı.

   • Çatıdaki havalandırma kapaklarının kapalı olması, dumanın bina içinde hapsolmasına neden oldu.

2. Yanıcı Dış Cephe Malzemeleri:

   • Otelin dış cephesinde ahşap görünümlü kaplama ve XPS (ekstrüde polistiren) yalıtım malzemesi kullanıldı. Bu malzemeler kolay alev aldı ve yoğun zehirli duman üretti.

   • Yangın dışarı sıçradığında, alevler cephe üzerinden hızla üst katlara yayıldı.

3. Yetersiz Yangın Kompartımanları:

   • Yangın ve dumanın bir bölümde sınırlı kalmasını sağlayacak özel duvarlar, kapılar ve şaft kapakları ya yetersizdi ya da hiç yoktu.

   • Bu eksiklik, alev ve dumanın koridorlara, kaçış yollarına ve odalara kolayca yayılmasına izin verdi.

Güvenlik Sistemlerindeki Eksiklikler

Yönetmeliklere göre zorunlu olan temel güvenlik sistemlerinin eksikliği, felaketin boyutlarını artırdı:

• Otomatik Sulu Söndürme (Sprinkler) Sistemi: 200 yataktan fazla kapasiteli otellerde zorunlu olmasına rağmen, otelde sprinkler sistemi bulunmuyordu. Bu sistem olsaydı, yangın mutfakta kontrol altına alınabilirdi.

• Davlumbaz Söndürme Sistemi: Mutfak davlumbazlarında otomatik söndürme sistemi yoktu.

• Kaçış Yolları: Yangın merdivenleri duman girişine karşı korunaksızdı ve kısa sürede kullanılamaz hale geldi. Bir yangın merdiveninin 11. kattaki çıkış kapısının asma kilitli olduğu tespit edildi.

• Acil Durum Aydınlatması: Koridorlarda acil durum aydınlatması bulunmaması, duman ve karanlık nedeniyle paniği artırdı.

• Yangın Algılama ve Alarm Sistemi: Otomatik algılama ve alarm sistemine dair hiçbir iz bulunamadı. Misafirler yangından haberdar olamadı.

• Asansörler: Yangın sırasında asansörlerin çalışmaya devam etmesi, dumanın katlar arasında yayılmasını hızlandırdı.

Personel ve Denetim Eksiklikleri

• Personel Yetersizliği: Personelin yangın söndürücüleri veya alarm butonlarını etkin kullanamaması, eğitim eksikliğine veya panik anında yetersiz tepkiye işaret ediyor. Sistemlerin bakımının yapılmamış olması da olası.

• Denetim Zaafları: Denetim yetkisinin belediye mi yoksa il özel idaresi mi olduğundaki belirsizlik, denetimlerin etkinliğini sorgulattı. Standartlara uygun, düzenli ve uzmanlarca yapılan denetimlerin eksikliği, felaketin temel nedenlerinden biri oldu.

Trajedinin Temel Sebepleri

1. Yönetmeliklere Uyulmaması: Sprinkler gibi hayati sistemlerin kurulmaması.

2. Güvensiz Kaçış Yolları: Yangın merdivenlerinin yetersizliği ve kilitli olması.

3. Yanıcı Malzemeler: İç yapıda ve dış cephede tehlikeli malzemelerin kullanımı.

4. Denetim Yetersizliği: Eksikliklerin tespit edilememesi veya görmezden gelinmesi.

Düşündüren Sorular: Sorumluluk Nerede?

Bu felaket, sadece mevzuat ve denetim eksikliklerini değil, bina sahipleri ve işletmecilerin sorumluluğunu da sorgulatıyor. Mevcut yapılar için minimum yasal standartları karşılamak yeterli mi? Yoksa proaktif davranarak tüm riskleri öngörüp güvenliği maksimum düzeye çıkarmak mı gerekli? “Gerekli özen” kavramı, bu tür trajedileri önlemede nasıl bir rol oynamalı?

Sonuç ve Dersler

Bolu Grand Kartal Otel yangını, bir ihmal zincirinin ne kadar yıkıcı olabileceğini gösterdi. Yangın güvenliği, sadece yasal bir zorunluluk değil, insan hayatı için bir öncelik olmalı. Daha sıkı denetimler, modern standartlar ve proaktif güvenlik yaklaşımlarıyla benzer felaketler önlenebilir. Bu trajedi, hem sektör profesyonellerine hem de kamuoyuna bir uyarı niteliğinde.

---

Bu analiz, İşgüvenliği.com ve İSGmedya.com tarafından hazırlanmıştır.
Daha fazla bilgi ve analiz için İşgüvenliği.com ve İSGmedya.com web sitelerimizi ziyaret edebilirsiniz. Güncel videolar ve içerikler için YouTube kanalımıza abone olmayı unutmayın.
Güvenli günler dileriz.